Teh Bah Butong en Ulos Ragidup Silingo

De Ulos is een traditioneel kleed van de Batak op Noord Sumatra. Bij speciale gelegenheden wordt dit kleed op verschillende manieren gedragen. In een ceremonie voor speciale gasten wordt de Ulos Ragidup Silingo over de schouders van de gasten geslagen en worden ze middels de doek verbonden als nieuwe familie.

Al dagen lang ben ik aan het bedenken welke woorden ik moet gebruiken om de afgelopen dagen te kunnen beschrijven. Tijdens al mijn vorige reizen kon ik eenvoudig schrijven vanuit mijn gevoel en beleving. Maar de intense ervaringen tijdens deze reis zorgen ervoor dat ik de woorden niet kan vinden en dag na dag sprakeloos, voldaan en bekaf m'n bed in ga. Zo ook nu, ik lig languit op mijn hotelbed in Singapore dit verslag te schrijven, met tintelende voeten van de dag die voorbij is gevlogen.

Vr 26.01.2018
Vanuit Medan reizen we naar Siantar (=Pematangsiantar) hier zijn we welkom bij de moeder van Uly, waarmee wij via via in contact zijn gekomen. Het exacte adres is even zoeken, maar uiteindelijk komen we terecht bij een leuk en keurig roze huisje. In het huis wonen de moeder, schoondochter Ruth en haar twee kinderen Hotni en Nina. Ruth en Hotni kunnen de basis zinnen Engels praten en de rest kan Google Translate.. De broer van Uly en een Engels sprekende vriend die ze gids "Brown" noemen beloven de volgende dag met ons in een gehuurde auto naar Bah Butong te rijden om te helpen zoeken of het huis of de fabriek nog bestaat. Het is leuk om bij deze mensen thuis te zijn en te slapen, volgens mij hebben de bewoners in deze straat nog niet vaak westerse toeristen hier gezien. We drinken thee, koken een verrukkelijke maaltijd, eten met z'n allen op de grond en kijken naar de filmpjes en het fotoboekje dat ik voor deze reis heb gemaakt met oud beeldmateriaal en film stills van opa. Het huis (en ons bedje) zit vol met mieren en andere insectjes. Er is geen douche of stromend water in de badkamer en wc papier kennen ze ook niet, dat is toch even wennen maar we zijn enorm welkom ontvangen en deze familie is ontzettend lief, we voelen ons heel welkom!

Za 27.01.2018
Na een uurtje rijden zijn we bij de theeplantages van Bah Butong Sidamanik. Onze gids Brown en de broer van Uly doen er alles aan om ons zo goed mogelijk te kunnen helpen bij onze zoektocht naar het huis. Allereerst staan we bij de verkeerde fabriek, deze is helemaal verlaten en blijkt na wat onderzoek in 1926 gesloten te zijn. Dit is te vroeg, dus rijden we terug naar een andere fabriek die nu nog steeds operationeel is. De fabriek is afgesloten voor bezoekers, maar onder begeleiding van een beveiliger mogen we wel de huizen in de wijk bekijken. De huizen lijken allemaal op elkaar, maar plotseling komt het hele circus abrupt tot stilstand, we hebben het gevonden! Je hoort ieders hart een paar slagen over slaan en na enkele seconden voel ik langzaam de één na de ander zijn ingehouden adem rustig uitblazen. De bewoonster van de woning doet de voordeur open om even polshoogte te nemen, en na een korte uitleg worden we direct uitgenodigd om naar binnen te komen, wat te drinken en de rest van het huis te bekijken. Mama is er helemaal ondersteboven van. Er zijn voornamelijk buiten een aantal dingen die ze gaat herkennen wanneer de eerste overweldigende momenten een beetje bezinken. De oprit voor het huis, de stenen trap naar het verblijf van de baboe's, het platje achter de slaapkamer en nog een aantal kleine dingen komen langzaam weer naar boven. Het is onvoorstelbaar om te zien hoe het huis nog bijna identiek is aan de foto van ruim 60 jaar oud. Uiteindelijk worden we uitgenodigd om een nacht te blijven slapen, maar na de overweldigende emoties en indrukken van vandaag lijkt het ons beiden beter om door te reizen naar het Tobameer en daar in een fijne bungalow in te checken.

Zo 27.01.2018
Wanneer ik wakker word en de wifi op mijn mobiel aan zet, zie ik allemaal berichten. De meesten zijn van Mayang, de vrouw van de eigenaar van het huis, die we gister hebben ontmoet en haar man Monang. Monang was gister aan het werk en kon ons niet ontmoeten. Daarom wil hij heel erg graag vandaag in Parapat afspreken. Zo gezegd, zo gedaan. Wel huren we een tolk in, gezien de familie geen woord engels spreekt. Tijdens een lekkere en gezellige lunch praten we met Monang over het huis en de fabriek. Normaal sta ik aardig met beide benen op de grond en denk ik vrij realistisch en zeker niet spiritueel, maar als Monang een verhaal verteld over visioenen van twee westerse koppels bij het huis, dan klopt dit zo verschrikkelijk goed met het verleden dat het mij van mijn stuk brengt en zorgt voor kippenvel op mijn armen. Opa en oma...?! Voordat we aan het einde van de middag weer afscheid nemen worden we uitgenodigd om van vrijdag op zaterdag nogmaals lans te komen bij het huis en een nacht te komen logeren, uiteraard zeggen we daar geen nee op.

De komende dagen verkennen we de gebieden bij het Tobameer, Tuktuk en Samosir. Helaas loopt mama op dinsdag een akelige voedselvergifting op waardoor we een paar dagen gebonden zijn aan onze bungalow. Voor mij is het ook wel even lekker om een paar dagen niet zo veel te doen, hierdoor kan ik even bijkomen van alle belevenissen. Gelukkig lijkt het erop dat mama de donderdag weer iets opknapt, maar onze logeer afspraak moet ik helaas wel afzeggen. Hopelijk is mama zaterdag wel weer fit genoeg voor een dagtripje.

Vrijdag ochtend ga ik even een rondje lopen over het schiereiland Tuktuk. Wanneer ik terug kom bij onze bungalow zie ik mama als hoopje ellende op bed liggen. Ik schrik mij rot, het gaat nog slechter dan de afgelopen dagen. Direct laat ik de receptie een dokter bellen. Een bezoek van de dokter levert een flinke stapel pillen en een infuus op, hiermee moet mama binnen een paar dagen weer de oude zijn. Gelukkig blijkt dit na een paar dagen te werken en op het moment van dit schrijven gaat het weer prima met d'r. Maar, het bezoek aan het huis en de thee fabriek op de zaterdag moet ik van haar in m'n eentje doen, omdat ze echt wel wil dat ik het niet voorbij laat gaan.

Za 03.02.2018
Het zit me echt niet lekker dat ik m'n zieke mama alleen achter moet laten, maar er valt geen speld tussen te krijgen. Ze staat erop dat ik naar Bah Butong ga, wellicht is dit nog de enige optie om daar te komen. Als ik na m'n ontbijt zie dat het wel beter gaat met mama dan doe ik toch maar wat ze graag wil, ik ga naar Bah Butong. Monang ontvangt mij, de tolk en de driver bij zijn huis. We drinken thee en praten nog wat over al onze ervaringen. Aan de hand van de visioenen van Monang bedacht mama van de week nog dat ook de ouders van opa in dit huis hebben gewoond. Het tweede koppel uit het visioen..?

Als we de thee op hebben krijg ik een rondleiding door de fabriek. Dit is een unieke ervaring gezien de fabriek normaal niet toegankelijk is voor toeristen. Monang heeft een vrij hoge administratieve functie in de fabriek, dus kan me zomaar mee naar binnen nemen. In de fabriekshallen hangt een verrukkelijke thee geur, ik loop door de ontvangsthal, de sorteerhal, de rollerkamers en de droogruimten en krijg een kopje thee aangeboden in een kantoortje in het hart van de fabriek. De oude filmpjes van opa worden allemaal met kippenvel op de armen van de medewerkers bekeken en ik krijg ook nog een rondleiding over het buiten terrein. Zodra we buiten staan wordt me verteld dat de nieuwe fabriek degene uit mijn opa's tijd heeft vervangen. De originele fabriek bestaat niet meer. Wel zijn er nog twee bijgebouwen uit de Hollandse tijd en worden er nog een aantal machines uit die tijd gebruikt. Even bevries ik in de wetenschap dat de voetstappen van opa (en die van oma en mama) hier onder mijn voeten in de aarde zijn achtergelaten. Terug bij het huis heeft Mayang een heerlijke lunch klaar gemaakt en eten we met z'n allen voor het verblijf van de baboe's. Voordat ik terug ga naar mama in onze bungalow nodigen Monang en Mayang me uit om voordat we naar huis gaan nog eenmaal met z'n tweeën langs te komen, dan is onze nieuwe familie compleet.

Zodra ik 's avonds terug kom bij onze bungalow bekijk ik de films van de fabriek nog eens en ontdek ik dat het gebouw van opa's kantoor er nog staat! Precies op de plek waar ik vanmiddag even bevroor.

De komende dagen gaat het iedere dag beter met mama en ik geniet lekker van het zwembad.

Di 06.02.2018
's Morgens vroeg stappen we op de boot naar Parapat om vanuit daar via Bah Butong naar Medan te reizen. Mama voelt zich weer helemaal goed, alleen is de energie nog niet helemaal terug. Aangekomen in Bah Butong bekijkt mama nog een keer heel goed het huis. We zijn allemaal sprakeloos. Ik heb geen idee hoe ik uit moet leggen hoe bijzonder het is om hier te zijn. Ook mogen we met Monang nog even kijken bij het kantoor van opa en krijgen we nog een heerlijke kop thee. Mayang heeft een Batak ceremonie voor ons voorbereid, om ons te verwelkomen in de familie. Wij krijgen de Ulos Ragidup Silingo om onze schouders geslagen en Monang doet een woord waarin hij ons bedankt voor het bezoek, heel veel geluk en gezondheid wenst en zegt dat we altijd welkom zijn om terug te komen. Mama mag de Ulos uiteindelijk houden.

Doodmoe en helemaal voldaan brengt onze chauffeur ons uiteindelijk veilig naar Hotel de Boer in Medan.

Wo 07.02.2018
De wekker gaat super vroeg, vandaag vliegen we door naar Singapore. Wakker worden in het hotel waar opa en oma vroeger altijd sliepen is toch wel heel bijzonder, wanneer we uit het raam kijken beseffen we dat zij dit uitzicht 60 jaar geleden ook gehad moeten hebben. Alleen dan met veel minder verkeersdrukte en veel minder hoge gebouwen. We staan een paar minuten stil uit het raam te kijken voordat we aan onze reis beginnen.

Doei Sumatra, tot de volgende Keer! Op naar Singapore..